Władysław Grohs de Rosenberg "FELIKS SKARGA"
Władysław Grohs
de Rosenberg "FELIKS SKARGA"
(1910-1977)
Urodził się 18 VII 1910 r. w
Podgórzu (Kraków)
Ukończył gimnazjum w
Chrzanowie, a następnie w Seminarium Duchowne na UJ w Krakowie (święcenia
kapłańskie 9 IV 1933 - ks. kar. Adam Sapiecha)
Pracuje jako wikary w Zawoi
(1933-34), Milówce (1934-35), Czernichowie (1935-38), Oświęcimiu (1939-42),
Kętach (1942-44).
W czasie wojny pod pseudonimem „Feliks Skarga" pełni
funkcję kapelana Armii Krajowej na Okręg
Śląski, prowadzi akcję charytatywną dla więźniów Oświęcimia, ułatwia
nawiązywanie łączności między żołnierzami Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie a
ich rodzinami w kraju, oraz więźniami Oświęcimia i ich rodzinami.
Bierze czynny udział w
pracach organizacyjnych Inspektoratu
Bielskiego, jest wykorzystywany do nawiązywania kontaktów z komendami różnych
organizacji konspiracyjnych działających w śląskich powiatach.
Za tę
działalność był aresztowany przez gestapo dwukrotnie: w dniach 21-29 lipca 1942 r. oraz
10 listopada 1944 r.
Osadzony
w obozach koncentracyjnych:
- w Oświęcimiu (w bloku
śmierci - pełni służbę księdza kapelana: odprawia
Msze Św., głosi kazania, spowiada, komunikuje, udziela przed egzekucją wiatyku, zbiorowego rozgrzeszenia
prowadzonym na dziedziniec śmierci.)
- i od 18 I 1945 w Mauthausen (numer 119 231), gdzie
został wyzwolony 5 maja 1945 r. Jest czynnym uczestnikiem Obozowego Ruch Oporu
krypt. „NIE" - współpracuje z Amerykanami, doprowadza do aresztowania niemieckiej załogi obozu.
Po zakończeniu wojny posługę
kapłańską pełnił jako wikary i katecheta najpierw w Jaworznie (1945-46) i
Kętach (1946-49), a następnie jako administrator parafii w Osieku k. Oświęcimia
(1949-64) oraz notariusz dekanatu oświęcimskiego.
W 1964 roku obejmuje
probostwo w Wieliczce, jest w latach 1968-71 wicedziekanem, a od 1973 r.
dziekanem dekanatu wielickiego. Jako proboszcz prowadzi szereg prac remontowych
w kościele parafialnym oraz plebani.
Uporządkował skarbiec kościelny i bibliotekę parafialną; przyczynił się
do konserwacji zabytkowego kościoła
św. Sebastiana. Za jego probostwa w dniach 12-13 października 1968 r. w parafii
było nawiedzenie Obrazu
Jasnogórskiego.
Ks. W. Grohs zmarł 20 grudnia
1977 r. Nabożeństwo żałobne w kościele Św. Klemensa odprawił ks. kardynał Karol
Wojtyła. Pogrzeb odbył się 24 grudnia 1977 r. na cmentarzu w Osieku k.
Oświęcimia.
W kościele parafialnym Św.
Klemensa znajduje się tablica poświęcona pamięci ks. W. Grohsa.
Odznaczenia:
Złoty
Krzyż Zasługi z Mieczami (Komenda Główna AK)
Opracował: Piotr Kaczor
Literatura:
Wojciech Gawroński - Słownik biograficzny Wieliczan- Muzeum
Żup Krakowskich - Wieliczka 2008
p.t. „Ku pamięci księdza Władysława de Rosenburg Grohsa
(1910-1977), PROBOSZCZA I DZIEKANA W WIELICZCE - W 25
ROCZNICĘ ŚMIERCI" - UMiG WIELICZKA 2003